Jednym z podstawowych wymogów prawidłowego wzrostu i rozwoju naszych roślin jest ich odpowiednie nawożenie. To niezwykle ważny element codziennej pielęgnacji. Sprawdźmy, jak często i jakie nawozy stosować, aby cieszyć się zdrowymi, bujnymi i pięknie kwitnącymi roślinami.
Podobnie jak ludzie i zwierzęta, tak i nasze rośliny, do prawidłowego wzrostu potrzebują odpowiednich substancji odżywczych, które będą stymulować ich wzrost. Tak zwane główne substancje odżywcze, to jest takie bez których roślina nie ma szans się rozwijać to przede wszystkim azot, fosfor i potas, ale też wapń i magnez. W nieco mniejszych ilościach nasi zieloni przyjaciele potrzebują też boru, manganu, żelaza czy cynku. Te ostatnie określane są mianem suplementów, ponieważ są one potrzebne tylko w ilościach śladowych. Na opakowaniach nawozów podawane są zazwyczaj chemiczne symbole poszczególnych substancji odżywczych, czyli na przykład:
- N = azot
- P = fosfor
- K = potas
- Ca = wapń
- Mg = magnez
Ważne!
Bardzo istotne jest, by nie stosować nawozów na chybił – trafił, ale dla każdej grupy roślin starajmy się dobrać odpowiedni nawóz w odpowiedniej dawce.
Kiedy roślina potrzebuje substancji odżywczych
Rośliny sygnalizują nam zapotrzebowanie na dane substancje odżywcze poprzez rozmaite symptomy. Naszą czujność powinien wzbudzić przede wszystkim osłabiony wzrost rośliny, czy też pojawienie się przebarwień na łodygach, liściach i kwiatach. W zależności od tego, jakiej substancji odżywczej brakuje roślinie, pojawić się mogą jasne przebarwienia liści, brązowe lub czarne plamy bądź też wysuszone brzegi liści.
Początkującemu ogrodnikowi, w warunkach domowych może być trudno samodzielnie zdiagnozować, czy dany symptom to oznaka niedoboru jakiejś substancji odżywczej czy też wynik działania pasożytów bądź patogenów. Dlatego bardzo dobrym rozwiązaniemjest skorzystanie z pomocy specjalisty. Wystarczy odciąć „chory” fragment rośliny (np. jeden liść) i zanieść do najbliższego sklepu ogrodniczego. Na podstawie takich „dowodów” pracownik sklepu, powinien określić, na czym polega problem i doradzić, jakie środki zastosować w danym przypadku.
Ważne!
Przebarwienia czy plamy na liściach mogą być też wynikiem zbyt dużego nasłonecznienia, wysokiej temperatury, braku bądź nadmiaru wody. Również nieodpowiednie zastosowanie środków ochrony roślin może powodować szkody, które roślina sygnalizuje poprzez przebarwienia na liściach.
Analiza próbki gleby
O potrzebie zastosowania danego środka możemy też dowiedzieć się pobierając próbkę gleby do analizy. Gleba to nic innego jak magazyn substancji odżywczych, które uwalniają się stopniowo przez mikroorganizmy. Następnie wraz z wodą zawartą w glebie substancje te przyjmowane są przez rośliny. Pobrana próbka powinna dostarczyć nam informacji o tym, jakie substancje odżywcze i w jakiej ilości zawarte są w glebie i czy wymagane jest dodatkowe nawożenie. W praktyce w naszych warunkach klimatycznych standardowa gleba ogrodowa zawiera zazwyczaj dostateczną ilość fosforu, natomiast konieczne jest dostarczenie dodatkowej porcji azotu.
Ważne!
Aby otrzymać reprezentatywny wynik, warto pobrać próbki z różnych miejsc na rabacie i dobrze je zmieszać.
Dobór odpowiedniego nawozu
Nawozy dzielą się na:
- mineralne (chemiczne, sztuczne) oraz
- organiczne (naturalne).
Nawozy mineralne rozpuszczają się w wodzie, dzięki czemu są natychmiastowo przyswajane przez roślinę. Dostępne są pod postacią soli mineralnej. Ich podstawową zaletą jest szybka dostępność substancji odżywczych. Niestety nawóz, który nie zostanie natychmiast pobrany przez roślinę, łatwo przenika do głębszej warstwy gleby, gdzie korzenie nie są w stanie go dosięgnąć. Jest to niewątpliwa wada tego rodzaju nawozów.
Z kolei nawozy organiczne takie jak nawozy z mączki, wiórów rogów czy też granulowany obornik bydlęcy (tzw. pelet), powoli uwalniają substancje odżywcze do gleby i do korzeni roślin. Zaletą tego rodzaju nawozów jest znikome ryzyko nadmiaru nawozu w glebie, natomiast wadą fakt, iż nawóz zaczyna działać dopiero po kilku dniach a nawet tygodniach.
Stosując nawozy organiczne nie obciążamy gleby. Substancje odżywcze uwalniane są powoli przez dłuższy okres.
Ważne!
Należy uważać, by nie „przedobrzyć” z nawożeniem roślin. Zasada „im więcej, tym lepiej” nie znajduje w tym wypadku zastosowania, a nadmierne dozowanie substancji odżywczych może poważnie zaszkodzić roślinom.
Rozprowadzanie nawozu po powierzchni
Ważną kwestią jest również odpowiednie rozprowadzenie nawozu po powierzchni. Nawozy w formie granulatu bądź peletu możemy równomiernie rozsypać (rozsiać) ręcznie lub rozprowadzić po powierzchni przy pomocy ogrodowego rozsiewacza nawozów. Warto pamiętać, by wykonywać tę czynność w rękawicach ochronnych, ponieważ wiele nawozów może podrażniać skórę.
Ważne!
Na opakowaniach nawozów producent ma obowiązek podać sposób dawkowania. Zazwyczaj należy odmierzyć niezbędną ilość nawozu na metr kwadratowy używając załączonej miarki. W razie wątpliwości zawsze można dopytać pracownika sklepu ogrodniczego, w jaki sposób dawkować dany nawóz.
Rozprowadzanie kompostu
Kompost rozprowadzamy na rabacie warstwami (zazwyczaj o grubości od trzech do pięciu centymetrów), a następnie lekko rozgrabiamy grabiami. Czasem zalecane jest przekopanie gleby. W utrzymaniu prawidłowej jakości gleby bardzo pomocne są też dżdżownice. Napowietrzają i „udrażniają” glebę, dzięki czemu materiał organiczny może trafić do głębszych jej warstw.
Ważne!
Zazwyczaj kompost całkowicie zaspokaja zapotrzebowanie rośliny na fosfor i potas. Niedobór azotu możemy uzupełnić stosując nawóz z mączki lub wiórów z rogów.
Nawozy płynne
Jeśli po analizie próbki gleby okaże się, że niedobory substancji odżywczych są wysokie, warto rozważyć wykorzystanie nawozów płynnych. Pozwalają one na bardzo szybkie uzupełnienie braków. Dostępne na rynku nawozy płynne mogą być jednoskładnikowe bądź o pełnym składzie, tj. zawierające wszystkie substancje odżywcze, których potrzebuje roślina. Roztwór substancji odżywczych przygotujemy mieszając sole nawozu lub skoncentrowany roztwór nawozu z wodą. Przygotowanym w ten sposób roztworem nawozu z wodą podlewamy następnie rośliny. Niektóre roztwory płynne po zmieszaniu w odpowiedniej ilości z wodą możemy też stosować bezpośrednio na liście – ze specjalnych dozowników-rozpryskiwaczy.
Ważne!
Bez względu na to, jaki rodzaj nawozu wybierzemy, powinniśmy pamiętać, by przestrzegać instrukcji dozowania, ponieważ zbyt duże stężenie nawozu prowadzi do uszkodzeń liści i korzeni. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości lepiej jest stosować mniejszą dawkę nawozu niż ta podana na opakowaniu.
