Bawełna jest jedną z najważniejszych roślin wykorzystywanych w przemyśle włókienniczym. Mimo, że jest cennym surowcem, to jednak rzeczy wykonane z bawełny kosztują dziś niewiele.
Lubisz bawełniane ubrania, prawda? Są przewiewne, łatwe w praniu, wytrzymałe i przede wszystkim delikatne dla skóry. Bawełna jest jedną z najważniejszych roślin wykorzystywanych w przemyśle włókienniczym. Mimo, że jest cennym surowcem, to jednak rzeczy wykonane z bawełny kosztują dziś niewiele. Dlaczego tak się dzieje? Na pewno nie wynika to z hojności producentów odzieżowych. Za tym wszystkim stoi cierpienie ludzi pracujących na bawełnianych plantacjach. Możesz temu zapobiec, wprowadzając w życie drobne zmiany.
Czy wiesz, że…
Światowy przemysł bawełniany jest niezwykle skomplikowany. My konsumenci widzimy tylko ładne ciuszki powieszone na wieszakach w sklepie. Nie zastanawiamy się nawet, w jaki sposób zostały wyprodukowane, jak pozyskano bawełnę na ich powstanie, itp. Cieszy nas, że modny t-shirt kosztuje niecałe 20-30 złotych. I tyle. Tymczasem miliony drobnych producentów bawełny nie otrzymują nawet godziwej zapłaty za swoją ciężką pracę. Wielu rolników nie umie czytać ani pisać. Gospodarują na niewielkich poletkach i są zdani na łaskę i niełaskę pośredników oraz właścicieli odziarniarek, którzy zazwyczaj skupują ziarna poniżej kosztów produkcji. I to nie koniec dramatu. W niektórych krajach do uprawy bawełny wykorzystywane są dzieci, często poniżej 10 roku życia. W samym Egipcie przy konwencjonalnej uprawie bawełny pracuje około miliona dzieci w wieku od 5 do 10 lat. Pracują one po 12 godzin dziennie, wdychając trujące opary środków owadobójczych i innych chemikaliów. Każdego roku w wyniku zatrucia pestycydami na konwencjonalnych plantacjach bawełny umiera około 20 tysięcy ludzi, w tym dzieci.
Rolnicy uprawiający bawełnę zmagają się z wieloma trudnościami, jak efekty zmian klimatu, nierówna konkurencja ze strony sowicie dotowanych producentów z zamożnych krajów czy słabe warunki handlowe. Dotacje rządowe dla producentów bawełny w krajach rozwiniętych wpływają na sztuczne zaniżanie globalnych cen bawełny, odbierając drobnym producentom z biedniejszych części świata szanse na nawiązanie konkurencji na rynku. Stąd właśnie te wszystkie „super ceny” ciuchów z sieciówek.
Zacznij żyć odpowiedzialnie
Myślisz, że nie masz na to wszystko wpływu? Jest wręcz przeciwnie. Oczywiście nie możesz wpłynąć na postępowanie właścicieli i pośredników wielkich firm odzieżowych. Ale możesz zacząć żyć bardziej świadomie i bardziej świadomie się ubierać. Owszem, moda jest dla ludzi i można czerpać z niej radość. Nikt nie karze ci nagle chodzić w jednej sukience, czy mieć w szafie tylko dwa t-shirty. Jeśli chcesz kupić nowy ciuch, to proszę bardzo, ale niech on będzie naprawdę dobrej jakości. To prawda, że przysłowiowy podkoszulek nie będzie już kosztować 20 złotych, a znacznie więcej. Ale ty będziesz mieć pewność, że nie przykładasz ręki do wykorzystywania ludzi – czy to właścicieli niewielkich plantacji, czy pracowników odpowiedzialnych za zbiory bawełny. Tak więc baw się modą do woli, ale rób to odpowiedzialnie!
Chcesz być fair? Postaw na Fair Trade
Pragniesz czynić dobro, a jednocześnie chcesz ubierać się modnie? Te dwie rzeczy wcale się nie wykluczają. Zacznij kupować ubrania wyprodukowane w ramach Sprawiedliwego Handlu. Na rynku dostępne są już produkty z bawełny certyfikowanej Fairtrade, co oznacza, że producenci bawełny z krajów rozwijających się zostali należycie opłaceni.
Bawełna Fair Trade
Fair Trade to bardzo prosty i zarazem skuteczny sposób na poprawę życia osób wytwarzających bawełnę na ubrania, po które tak chętnie sięgamy. Wybierając rzeczy z bawełny Fairtrade, tak naprawdę kupujemy produkty zmieniające ludzkie życie, a jednocześnie wspieramy ideę umożliwiającą godne funkcjonowanie oraz rozwój przedsiębiorstw z krajów trzeciego świata. Co oznacza certyfikat Fairtrade przy ubraniach z bawełny? Ten niepozorny znaczek daje gwarancję, że bawełna pochodząca z krajów rozwijających się pochodzi z upraw, na których przestrzegane są następujące standardy społeczne: zakaz pracy przymusowej oraz pracy dzieci, równe traktowanie kobiet i mężczyzn, demokratyczne podejmowanie decyzji w organizacjach drobnych producenckich oraz obecność związków zawodowych na dużych plantacjach. W praktyce oznacza to, że rolnicy z Indii, Pakistanu i innych biedniejszych krajów nie pracują ponad własne siły i otrzymują sprawiedliwą zapłatę oraz dodatkową premię Fairtrade, którą mogą przeznaczyć chociażby na rozwój własnej działalności.
Znak Fairtrade umieszczony na produkcie świadczy o tym, że:
- Producenci bawełny Fairtrade otrzymali za swoje plony co najmniej cenę minimalną Fairtrade, która chroni ich przed gwałtownymi spadkami cen na światowym rynku
- Producenci uzyskali premię Fairtrade, którą mogą przeznaczyć na rozwój działalności lub realizację wybranych przez siebie projektów społecznych
- Pracownicy mają prawo do godnej zapłaty
- Pracownicy mają prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych i mają zapewnione świadczenia socjalne
- Rolnicy i pracownicy (niezależnie od płci) mają możliwość otwartego wyrażania swoich opinii
- Pracownicy mają zapewnione bezpieczne warunki pracy i mają prawo do odejścia z pracy w każdym momencie
- Pracownicy nie są dyskryminowani ze względu na płeć, pochodzenie, poglądy polityczne i orientację seksualną
Czy ubrania z bawełny Fairtrade muszą być drogie?
Na chwilę obecną – niestety tak, bo tego typu ubrań nie ma zbyt dużo na rynku. Jednakże w momencie, kiedy większość konsumentów zacznie kupować ubrania patrząc przede wszystkim na to, skąd one pochodzą i jak zostały wyprodukowane, a nie ile kosztują to produkty Fairtrade staną się tańsze.
Bawełna Fairtrade – korzyści widać już teraz
Budujące jest to, że w czasach nadmiernego konsumpcjonizmu, jak grzyby po deszczu zaczynają wyrastać firmy oferujące odzież szytą z bawełny Fairtrade. Co ciekawe nie są to tylko zagraniczne marki. Istnieje kilka polskich brandów sprzedających odzież i bieliznę z certyfikatem Fairtrade. Ważne jest jednak to, że tysiące rolników zajmujących się produkcją bawełny już teraz odczuwa korzyści płynące ze współpracy z Fairtrade. Spółdzielnie producentów są lepiej zorganizowane, produkcja rolna stała się bardziej wydajna, a kobiety uzyskały równe prawa. Najbardziej widoczne jest to w kwestii wynagrodzenia dla kobiet. Do tej pory pieniądze za wykonaną przez kobietę pracę trafiały do rąk jej męża lub innego męskiego członka rodziny. Dzięki Fairtrade, trafiają bezpośrednio do kobiety. Co ty z tego masz? Przede wszystkim poczucie, że czynisz dobro, a poza tym zyskujesz ubrania naprawdę dobrej jakości, które posłużą ci nie przez sezon, ale o wiele dłużej.
